Verduurzaam je huis
Welke maatregelen passen bij uw woning? Bekijk welke energiebesparende maatregelen u kunt nemen. Wij helpen u met onafhankelijk advies, informatie en brengen u eventueel in contact met verschillende bedrijven die u verder kunnen helpen.
Isoleren, zonne-energie en duurzaam verwarmen
Mogelijkheden voor een energiezuinig huis. Hoe kun je de vloer isoleren? Wat kosten zonnepanelen? Hoe werkt een warmtepomp? Ontdek welke maatregelen jij kunt toepassen.
Isoleer de woning van boven naar beneden
Schuin dak isoleren
Het makkelijkst is om de binnenzijde te isoleren. Deze klus is voor een doe-het-zelver goed te doen. Hiervoor zijn tal van isolatiematerialen op de markt, zoals glas- en steenwol en piepschuim. Gebruik altijd een dampremmend folie. Die voorkomt dat vochtige lucht uit huis in de isolatielaag condenseert en houtrot veroorzaakt. Breng deze folie aaneengesloten aan en laat het ook goed aansluiten op de aangrenzende onderdelen, zoals de nok en de zijmuren. Daarna kun je het geheel afwerken met bijvoorbeeld gipsplaten. Er zijn ook kant-en-klare isolatieplaten te koop, waarmee je het dak gelijk afwerkt. Wordt de buitenkant van het dak geïsoleerd, dan is het risico op condensatieproblemen minimaal.
Plat dak isoleren
Het is het makkelijkst om de binnenzijde van een plat dak te isoleren. Plaats het isolatiemateriaal dan tussen de balklaag of tegen het beton. Hiervoor kun je isolatieplaten of -rollen gebruiken. Het risico op vochtophopingen in de dakconstructie is groot. Een plat dak is namelijk altijd dampdicht aan de bovenzijde. Vochtophopingen kunnen leiden tot schimmels en rot. Daarom is ook hier – nog meer dan bij een schuin dak – een dampremmende laag noodzakelijk. Isoleer de binnenzijde van een plat dak niet in een vochtige ruimte, zoals de badkamer. Het is beter om de buitenkant te isoleren, maar dit is ook een stuk ingewikkelder. Dit is een klus voor de vakman. Die brengt het isolatiemateriaal (bijvoorbeeld isolatieplaten van piepschuim) aan op het bestaande dak. Hier komt een nieuwe laag dakbedekking overheen, bijvoorbeeld bitumen. Het dak wordt hierdoor in zijn geheel wat hoger. Dat vraagt mogelijk om aanpassingen van de dakranden, goten en aansluitende loodslabben.
Spouwmuurisolatie
Wat is spouwmuurisolatie?
De spouw is de ruimte tussen een buiten- en binnenmuur en voorkomt dat vocht je huis binnendringt. De meeste woningen van na 1920 hebben een spouwmuur. Vanaf begin jaren zeventig worden nieuwbouwwoningen opgeleverd met een geïsoleerde spouw. Een niet-geïsoleerde spouw isoleert al een beetje. Isoleren kan door de spouw te vullen met glas- of steenwol, schuim of piepschuimbolletjes.
Hoe werkt spouwmuurisolatie?
Bij spouwmuurisolatie worden er gaten in de voegen van de buitenmuur geboord. De grootte van de gaten en het patroon wordt voornamelijk bepaald door het soort isolatiemateriaal. Vervolgens wordt met behulp van een spuitpistool de spouwmuur gevuld met isolerend materiaal. Is de spouw gevuld, dan worden de gaten weer afgedicht met een specie die dezelfde kleur heeft als de bestaande voeg. Spouwmuurisolatie kan alleen worden aangebracht als er een schone spouw (ruimte tussen twee muren) van minimaal 4 cm aanwezig is.
Welke spouwmuurisolatie zijn er?
Spouwvullingsmateriaal moet voldoen aan een aantal technische eisen. Meestal worden de volgende materialen gebruikt:
- Glas- en steenwol: voornamelijk toegepast bij een grotere spouw. Deze materialen zijn niet geschikt voor kleinere spouwen, omdat de vlokken blijven hangen en de spouw niet helemaal wordt gevuld.
- UF-schuim: dit schuim is geschikt voor kleinere spouwen. Het is wel gevoeliger voor vocht en ongedierte.
- PS schuimparels: dit is geschikt voor kleinere spouwen. Het is wel gevoeliger voor vocht en ongedierte.
- Purschuim: dit schuim is geschikt voor kleinere spouwen. Hiervoor is een kleine invoeropening nodig. Het purschuim moet CFK-vrij zijn.
Aandachtspunten bij spouwmuurisolatie
- Het is een misverstand dat je een spouw niet volledig mag vullen met isolatiemateriaal, omdat dan vochtproblemen zouden ontstaan. Een isolatiedeskundige inspecteert de spouw eerst, maakt die zo nodig schoon en vult de schouw dan pas met isolatiemateriaal. Van vochtproblemen is dan geen sprake.
- Heeft de woning al isolatie in de spouwmuur? Na-isolatie kan een risico zijn.
- Oudere woningen (vooral die van voor 1975) met weinig isolatie hebben door het grote aantal kieren vaak natuurlijke ventilatie. Door te isoleren verdwijnen veel van deze kieren en verandert de vochthuishouding in huis. Controleer na isolatie of de ventilatie nog voldoende is. De ideale relatieve luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 55 %. Dit kun je meten met een hygrometer.
- Los voordat je gaat isoleren eerst gebreken op, zoals vochtplekken door lekkages en koudebruggen. Isolatiemateriaal dat vochtig wordt, verliest zijn isolatiewaarde.
- Je kunt de spouw onder meer niet isoleren als die te veel vervuild is of als de buitenmuur te poreus is of juist geen vocht en lucht doorlaat.
Vloer Isolatie
Hoe kun je de vloer isoleren?
Onderzijde vloer isoleren
De onderzijde van een beganegrondvloer isoleren is het meest efficiënt. Je kunt dit (laten) doen met isolatieplaten van minerale wol of kunststof isolatieplaten zoals tempex, met folie-isolatie of met gespoten isolatieschuim. Bij een houten vloer breng je het isolatiemateriaal tussen de vloerbalken aan. Bij een beton- of steenachtige vloer kun je het isolatiemateriaal met pinnen bevestigen of plakken.
Bovenzijde vloer isoleren
Heb je geen kruipruimte of is deze niet bereikbaar, dan kun je de bovenzijde van de vloer isoleren, bijvoorbeeld met voldoende drukvast isolatiemateriaal. Dit is wel ingrijpend omdat de vloer hierdoor enkele centimeters hoger wordt (afhankelijk van de isolatiedikte). Je moet daarom deuren inkorten en het toilet en de keuken aanpassen.
Bodem van de kruipruimte isoleren
Je kunt ook kiezen voor isolatie van de bodem van de kruipruimte. Hierbij wordt een laag isolatiemateriaal, bijvoorbeeld schelpen, isolatiechips of bodemparels, in de kruipruimte gespoten. Nadeel van deze isolatiemethode is dat een deel van de warmte nog steeds verloren gaat via de buitenmuren. Een voordeel is minder vocht in huis.
Vervanging door geïsoleerde vloer
In sommige situaties is vervanging van de vloer een goede optie, bijvoorbeeld als je een houten vloer hebt met houtrot of als de bestaande vloer niet geschikt is voor vloerverwarming. Je kunt de vloer vervangen door een geïsoleerde balkenbroodjesvloer (renovatievloer) of je stort een nieuwe vloer op de bodem van de kruipruimte op een laag isolatie.
Glas van uw woning vervangen
Wat is hr-glas?
Hoogrendementsglas (hr-glas) bestaat uit twee of drie glasbladen, met daartussen een edelgas. Eén van de bladen is vaak voorzien van een coating, waardoor warmte minder snel naar buiten verdwijnt. Dubbelglas bestaat uit twee glasbladen met ‘gewone’ lucht ertussen. Tripleglas bestaat uit drie glasbladen, is het energiezuinigste hr-glas en wordt vooral bij nieuwbouw en zeer energiezuinige woningen gebruikt, vaak in combinatie met extra geïsoleerde kozijnen. De u-waarde van glas geeft aan hoeveel warmte door het glas verloren gaat en bepaalt het aantal +-tekens achter hr (1 of 2). Hoe lager de u-waarde, hoe energiezuiniger.
Wat kost hr-glas?
De kosten van hr-glas zijn van veel factoren afhankelijk. Mogelijk moet je de kozijnen aanpassen en het schilderwerk bijwerken of rekent de vakman extra kosten voor moeilijk te plaatsen glas. Tripleglas is het zuinigste en duurste glas. Het is ongeveer 30 % duurder dan hr++-glas. Hr++-glas is 10 % duurder dan hr+-glas.
Zonnepanelen
Waarom zonnepanelen op uw woning?
De belangrijkste voordelen van zonnepanelen op een rij:
- Met zonnepanelen kun je zelf energie opwekken en besparen op energiekosten.
- Met zonnepanelen draag je bij aan een vermindering van de CO2-uitstoot en een duurzame toekomst voor volgende generaties.
- Zonnepanelen kunnen zorgen voor een gunstiger energielabel. Dit kan de waarde van je woning verhogen.
Hoe werken zonnepanelen?
Een zonnepaneel bestaat uit cellen die (zon)licht omzetten in elektriciteit. Om de elektriciteit te kunnen gebruiken in huis zet een omvormer de opgewekte gelijkstroom om in wisselstroom. Je kunt de opgewekte elektriciteit direct gebruiken. Wek je meer stroom op dan op dat moment nodig is, dan lever je die terug aan het elektriciteitsnet. Het verschil tussen de afgenomen hoeveelheid elektriciteit van het net en de geleverde hoeveelheid elektriciteit aan het net wordt jaarlijks verrekend met je energierekening (salderen).
Welke type zonnepanelen zijn er?
Het meest voorkomende zonnepaneel is een silicium paneel van kristallijn. Er zijn monokristallijn panelen (egaal blauw of zwart) en polykristallijn panelen (blauw met vlokken in de zonnecellen). Daarnaast zijn er flexibele zonnepanelen, ook wel amorfe of dunne-filmzonnepanelen. Deze zijn heel buigzaam en goedkoper, maar hebben een lager rendement. Bij glas-glas zonnepanelen (meestal gekozen vanwege het uiterlijk) zijn de zonnecellen zowel aan de achter- als voorkant van glas. Deze panelen hebben een lange levensduur; glas is stevig en laat minder vocht en vuil door.
Wat kosten zonnepanelen voor uw woning?
Zonnepanelen worden steeds goedkoper. Een set van tien panelen, inclusief installatie, een omvormer en btw, kost gemiddeld € 4.500. Deze investering verdient zich gemiddeld in zeven jaar terug. Tien panelen produceren jaarlijks zo’n 2.300 tot 3.000 kWh elektriciteit. Ter vergelijking: een gemiddeld huishouden verbruikt ongeveer 3.500 kWh per jaar.
Zonneboiler
Hoe werkt een zonneboiler voor uw woning?
Een zonneboiler wordt vooral gebruikt om het water in huis te verwarmen. Een zonneboilersysteem bestaat uit een collector op het dak en een opslagvat. Het water (soms glycol, omdat dit niet kan bevriezen) dat door de leidingen in de collector stroomt, neemt (zonne)warmte op. Een spiraal (warmtewisselaar) geeft de warmte hierna af aan het water in het opslagvat. Omdat de zon het water niet het hele jaar door voldoende kan verwarmen, wordt een zonneboiler meestal aangesloten op de cv-ketel. Die kan bijwarmen als dat nodig is.
Wat kost een zonneboiler voor uw woning?
Een zonneboilersysteem kost tussen de € 2500 en € 5.000 (exclusief de cv-ketel).
Wat levert een zonneboiler u op?
Met een zonneboiler bespaart een gemiddeld huishouden ongeveer de helft van de energie die nodig is om water te verwarmen. Dat komt neer op zo’n 210 kuub gas, dat is ongeveer € 180* per jaar.
Aandachtspunten zonneboiler
- Wil je een zonneboiler aansluiten op je cv-ketel, dan moet je cv-ketel wel een NZ-gaskeurlabel hebben. NZ staat voor Naverwarmer Zonneboiler.
- Laat een zonneboiler plaatsen door een erkend installateur. Zo verklein je de kans op legionella en lekkages.
- Een zonneboiler heeft weinig onderhoud nodig. Een tweejaarlijkse controle in combinatie met cv-ketelonderhoud is voldoende.
Warmtepomp en cv-installatie
Is jouw woning geschikt voor een warmtepomp?
Is uw woning voldoende geïsoleerd voor een warmte pomp
Over het algemeen geldt dat een huis voordat een warmtepomp geïnstalleerd wordt goed geïsoleerd moet zijn. In het geval van een hybride warmtepomp is spouw-, vloer- en dakisolatie en HR++-glas nodig. De meeste woningen die na 1995 zijn gebouwd, zijn goed geïsoleerd en hebben waarschijnlijk al een energielabel B. Of een all-electric of hybride warmtepomp jouw huis voldoende kan verwarmen, kun je op de volgende manier testen. We gaan er hierbij vanuit dat je cv-ketel niet ouder is dan tien jaar. Is je huis voldoende geïsoleerd? Verlaag in het najaar of de winter de cv-watertemperatuur een aantal dagen tot 50°C. Blijft de temperatuur nog steeds aangenaam warm in huis, dan is je woning voldoende geïsoleerd voor in ieder geval een hybride warmtepomp. Een all-electric warmtepomp vraagt net iets meer isolatie. Laat daarom altijd door een adviseur beoordelen of je woning geschikt is voor een all-electric warmtepomp.
Warmteafgiftesysteem
Het warmteafgiftesysteem verspreidt de warmte in de woning. Denk hierbij aan de radiatoren, convectoren of vloer- en wandverwarming. Het warmteafgiftesysteem in huis moet geschikt zijn voor een warmtepomp. De meeste warmtepompen verwarmen het cv-water tot ongeveer 45-50 graden, terwijl een traditionele gasgestookte cv het water opwarmt tot zo’n 70°C. Je moet het afgiftesysteem aanpassen om met een warmtepomp de woning te verwarmen met dezelfde hoeveelheid warmte als je nu gewend bent. Het zogeheten verwarmingsoppervlak moet groter zijn. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden:
- Plaats boosters
Boosters zijn kleine ventilatoren die onder of op de radiatoren of convectoren worden geplaatst. Ze zorgen voor extra luchtstroming langs het verwarmingselement. Zo’n booster zorgt ervoor dat de ruimte sneller wordt verwarmd en verhoogt het comfort. - Vervang het huidige afgiftesysteem
Vervang de huidige radiatoren en convectoren door grotere, of kies voor speciale lage temperatuur verwarming of vloerverwarming. - Breid het afgiftesysteem uit
Vergroot het afgiftevermogen door extra radiatoren, convectoren of vloer- en wandverwarming te plaatsen.
Beschikbare ruimte in huis
Voor het plaatsen van een warmtepomp heb je ruimte nodig. Hoeveel ruimte is afhankelijk van de soort warmtepomp die je wilt gebruiken.
Hybride warmtepomp
Binnen unit
Voor een hybride warmtepomp heb je binnen beperkte ruimte nodig. De exacte afmetingen van de binnen unit zijn afhankelijk van het merk en type hybride warmtepomp. De ruimte die je minimaal nodig hebt is 1,0×0,6×0,4 meter (hxbxd). Soms wordt er een buffervat bij geplaatst waarin cv-water zit. Dat heeft minimaal een diameter van 0,6 meter en is 0,7 meter hoog. Het vat wordt idealiter dicht bij de cv-ketel geplaatst.
Buiten unit
De buitenunit kan op de grond of op het dak staan of aan de gevel hangen. Hij moet minimaal 0,5 meter van de erfgrens met de buren af staan. De maximale lengte van de leiding van de binnen- naar de buitenunit is 20 meter. De ruimte die je nodig hebt is minimaal 1,0×2,0x1,0 meter (hxbxd). Daarnaast moet er een vrije toevoer van luchtstroom zijn. De exacte afmetingen van de buitenunit zijn afhankelijk van het merk en het type hybride warmtepomp. De buitenunit maakt wat geluid als de warmtepomp aan staat (voornamelijk in de winter). Plaats ‘m dus op een plek waar zowel de buren als jij er geen last van hebben.
Warm water
Bij een all electric warmtepomp wordt het warme water ook met de warmtepomp op temperatuur gebracht. Hiervoor moet dan een boiler geplaatst worden waar het warme water in wordt opgeslagen. Warmtepompen die maximaal tot 55 graden kunnen verwarmen hebben dan vaak een elektrisch verwarmingselement om op gezette tijden de temperatuur in de boiler op 60 graden te brengen om een legionellabesmetting te voorkomen. Dit verwarmingselement kan dan soms ook gebruikt worden voor de verwarming als het extreem koud is (vorst). De ventilatiewarmtepomp komt in plaats van de ventilatie-unit, deze is vaak wel wat groter. Er is geen buitenunit nodig
